Tümgeneral Daysal, “Şehit Teğmen Caner Gönyeli - 2012 Arama Kurtarma Tatbikatı”yla ilgili, Boğaz’daki GKK karargahında dün brifing düzenledi.
Brifingde Caner Gönyeli’nin özgeçmişiyle ilgili bilgiler verildi ve annesi Kezban Gönyeli’ye, Tümgeneral Daysal tarafından anı objesi takdim edildi. Daha sonra Daysal, tatbikatta uygulanacak üç senaryo hakkında bilgi vererek soruları yanıtladı.
Üç safhada gerçekleştirilecek tatbikatın kara safhası dün 101 Evler bölgesinde yapılırken, deniz safhası bugün Gazimağusa açıklarında, Dipkarpaz’ın güneyinde ve Zeytin Burnu’nda icra edilecek.
Tatbikatı, Türkiye, Pakistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’dan gözlemciler de izliyor.
24 saat görev başında
Mehmet Daysal, arama kurtarma faaliyetleriyle ilgili bilgi vererek başladığı brifinginde, arama kurtarmanın denizde ve karada tehlike içindeki araç ve insanların, su üstü vasıtaları, uçak, helikopter ve özel kurtarma timleriyle aranması ve kurtarılması olduğunu söyledi.
Daysal, arama kurtarmanın zamana karşı bir yarış olduğunu, profesyonel yetişmiş personel, iyi organizasyon, birimler arasında yakın koordinasyon ve işbirliği içinde 24 saat görev yapmayı gerektirdiğini vurguladı.
Arama kurtarma yetkisinin KKTC’nin hava sahasıyla kara sularında KKTC’nin; Kıbrıs’ın kuzeyindeki uluslararası sularda ve hava sahasında ise Türkiye’nin sorumluluğunda olduğunu ifade eden Tümgeneral Mehmet Daysal, şöyle konuştu:
“KKTC’nin insani amaçlarla yürütülen arama kurtarma faaliyetlerinde kazandığı arama kurtarma kabiliyetini fiilen denemek ve Doğu Akdeniz’de uluslararası sularda, Uluslararası Denizcilik Örgütü’ne deklare edilmiş Türk Arama Kurtarma Bölgesi’ndeki arama kurtarma faaliyetleriyle ilgili yetkimizi vurgulamak amacıyla her yıl icra edildiği gibi bu yıl da 12-13 Haziran 2012 tarihlerinde Şehit Teğmen Caner Gönyeli Arama Kurtarma Tatbikatı’nın fiili bölümü icra edilecektir.”
KKTC’nin 26 Mart 2003’te Ercan Bölgesel Arama Kurtarma Merkezi’nin faaliyete geçirilerek arama kurtarma hizmetinin verilebileceğinin bir notayla ilan edildiğini ve basın kanalıyla da dünya kamuoyuna duyurulduğunu kaydeden Daysal, tatbikatın deniz safhasının bugün Gazimağusa açıklarında, Dipkarpaz’ın güneyinde ve Zeytin Burnu’nun doğusunda icra edileceğini bildirdi.
Tatbikatın amacı
Tümgeneral Daysal, tatbikatın amacını “arama kurtarma unsurlarının koordinasyon ve birlikte çalışma unsurlarını geliştirmek, insani yardım harekatı ve işbirliği konularında Türkiye ve KKTC’nin imkan ve kabiliyetlerini denemek” olarak ifade etti.
Daysal, tatbikata katılacak sivil ve askeri unsurlarla ilgili şu bilgileri verdi:
“Türkiye Cumhuriyeti’nden Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Deniz ve İçsular Düzenleme Genel Müdürlüğü.
KKTC’den Dışişleri Bakanlığı, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı’nın ilgili daireleri; Sivil Savunma Teşkilatı, Kıyı Emniyeti ve Gemi Kurtarma Ltd. Şti.’nin Söndüren 10 romorkörü ve Kıbrıs Türk Radyosu.
TSK’dan Beşinci Muhrip Filotillası Komodoru, bir fırkateyn, bir korvet, bir karakol gemisi, bir arama kurtarma ve bir sahil güvenlik helikopteri, bir CASA arama kurtarma uçağı ve bir sahil güvenlik botu.
GKK’dan 3 sahil güvenlik botu, bir arama kurtarma ve bir ambulans helikopteri, Özel Görev Kuvveti Komutanlığı ve Havacılık Birliği Komutanlığı arama kurtarma ihtisaslı personel, Polis Genel Müdürlüğü unsurları, bir deniz aracı.”
2 safhada 3 senaryo
Basına ve yabancı gözlemcilere açık kara ve denizden oluşan 2 safhada ve 3 senaryo kapsamında icra edilecek tatbikatta uygulanacak senaryolardan ilkinin dün 101 Evler bölgesinde yer aldığını anlatan GKK Komutanı Daysal, KKTC hava sahasındaki İzmir-Ercan seferini yapan bir uçaktan tehlike sinyali alınması sonrasındaki kurtarma faaliyetlerinin izlendiğini bildirdi.
Tümgeneral Daysal, bugün denizde uygulanacak ikinci senaryoda KKTC karasuları dışında, Türk arama kurtarma bölgesindeki bir feribotun yardım çağrısının Kıbrıs Türk Radyosu, tehlikedeki gemilerin aranmasına yönelik uzay sistemi üzerinden tehlike sinyalinin Ana Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi tarafından alınması ve geminin mevkiiyle ilgili bilgilerin Deniz Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi’ne iletilmesi üzerine, TC Arama Kurtarma Teşkilatı’nın faaliyete geçeceğini kaydetti.
Bugünkü deniz safhasında uygulanacak senaryoya göre, feribotun güvertesinde bir TIR’ın yanarak feribotun dengesini bozduğu ihbarı da verilecek ve römorkör, helikopter ve botlarla buna müdahale edilecek. Feribotla telsiz irtibatının kesilmesi üzerine bölgeye bir fırkateyn, bir korvet, bir karakol gemisi, bir arama kurtarma helikopteri, bir sahil güvenlik helikopteri, ve arama kurtarma uçağı sevk edilerek arama kurtarma faaliyetlerine başlanacak.
Kazazedeler de can salında arama kurtarma uçağı tarafından tespit edilecek ve ilk müdahaleleri gemideki revirde yapılacak. Ancak yaralılardan ikisinin sağlık durumunun kötüleşmesi üzerine ambulans helikopterle Gazimağusa Devlet Hastanesi’ne sevk edilecekler.
Kazazedelerin, bir can salı daha olduğu ve doğuya doğru sürüklenerek uzaklaştığını söylemesi üzerine bölgeye arama kurtarma uçağı gönderilecek. İkinci salın tespit edilmesiyle yüzer ve uçar unsurlar sevk edilerek kazazedelerin dördü yine hastaneye sevk edilecek ve feribotun güvertesinde tırda çıkan yangın da römorkör tarafından söndürülerek geminin kıyıya çekilmesi sağlanacak.
Üçüncü senaryo karanlıkta
GKK Komutanı Tümgeneral Mehmet Daysal, denizde üçüncü senaryonun ise gece tam karanlık ortamda gerçekleşeceğini açıkladı.
Buna göre, Gazimağusa açıklarında ve KKTC kara sularında bir uçak tarafından tehlike sinyali verilecek. KKTC Arama Kurtarma Teşkilatı harekete geçerek GKK’dan bir arama kurtarma helikopteri, bir ambulans ve üç sahil güvenlik botu bölgeye sevk edilecek. Mevkisi arama kurtarma helikopterince tespit edilen kazazede uçağın iki personeli helikopter tarafından, dört personeli de sahil güvenlik botlarınca denizden kurtarılarak tahliye edilecek.
Daysal, arama kurtarma faaliyetinin doğrudan insan hayatıyla ilgili olduğunu, zamana karşı ölümle yaşam arasında bir yarış halinde icra edilmesi gerektiğini ifade ederek, “KKTC’nin, Türkiye Cumhuriyeti unsurlarıyla iş, gönül ve emel işbirliği içinde her ortamda, gece ve gündüz, kara sularında veya uluslararası sularda, her yerde, her zaman arama kurtarma harekatı icra etmeye hazır olduğunu” vurguladı.
4 ülkeden gözlemci var
Tümgeneral Daysal, brifingde gazetecilerin sorularını yanıtlarken, tatbikata yabancı gözlemcilerin davet edildiğini, Türkiye, Pakistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar’dan gözlemcilerin tatbikatı izleyeceğini söyledi.
Kıbrıs üzerindeki arama kurtarma yetkisinin Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluş anlaşmasıyla İngiltere’ye verildiğini; daha sonra Rum kesiminin 2002’de tek taraflı açıklamayla Kıbrıs’ın deniz ve hava sahasında arama kurtarma yetkisinin kendilerinde olduğunu iddia ettiğini anlatan Tümgeneral Daysal, KKTC ve Türkiye’nin de kendi hava sınırı ve karasuları dışında arama yetkisinin olduğunu bütün dünyaya duyurduğunu ve geçmiş yıllarda başladığı bu yetki kullanımının başarıyla uyguladığını kaydetti.
Bir başka soru üzerine, tatbikatın engellenmesi gibi bir girişimin olmadığını kaydederek “Olması da söz konusu değil zaten…” diyen Daysal, arama kurtarma konularının her şeyden önce insani bir mesele olduğunu vurguladı.
Daysal, sahip oldukları imkanlarla Doğu Akdeniz’de emniyetin sağlayabileceklerini birçok defa gösterdiklerini kaydederek, uluslararası sularda ve kendi karasularında olabilecek her tür olaya müdahale edebilecek ve yardım edebilecek kapasiteleri bulunduğunu; bugüne dek yaklaşık 40 olaya müdahale ettiklerini; bundan sonra da bunu sürdüreceklerinin çok iyi bilinmesini istedi.
Tümgeneral Daysal, “Biz kendi bölgemizde ve sorumluluk sahamızda bunu gerçekleştirmeye devam edeceğiz” diye konuştu.
Adına tatbikat düzenlenen Şehit Teğmen Caner Gönyeli, 1947 yılında Gönyeli’de doğdu. Gönyeli, ikmal subayı olarak görev yaptığı TGC Kocatepe muhribinde 21 Temmuz 1974’te şehit olmuştu. Anısı Girne Deniz Şehitliği’nde yaşatılan Caner Gönyeli’nin yasal varisine, Türk Silahlı Kuvvetleri Övünç Madalyası verildi.
Karadaki ilk safha
St. Hilarion bölgesinde yapıldı
Şehit Teğmen Caner Gönyeli 2012 Arama Kurtarma Tatbikatı’nın karada yer alan ilk safhası dün St. Hilarion bölgesinde icra edildi.
Tatbikatı Cumhurbaşkanı Vekili Hasan Bozer, İkinci Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, TC Lefkoşa Büyükelçisi Halil İbrahim Akça, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı (KTBK) Korgeneral Adem Huduti, 28. Tümen Komutanı Tümgeneral İlhan Talu, 39. Tümen Komutanı Tümgeneral Ömer Paç, Güvenlik Kuvvetleri Komutanı (GKK) Tümgeneral Mehmet Daysal, Güney Deniz Saha Komutanı Vekili Tümamiral Şükrü Korlu, 14. Zırhlı Tugay Komutanı Tuğgeneral Avni Angun, GKK Komutan Yardımcısı Tuğgeneral Mehmet Soğancı, Hava Pilot Tuğgeneral Atilla Darendeli, Tuğamiral Muhittin Elgin, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı H. Ersan Saner, Sağlık Bakanı Ahmet Kaşif, Tümamiral Şah Shoail Mesud, BM Sektör 1 Komutan Vekili Yarbay Nestor Oprandi, Türkiye, Birleşik Arap Emirliği, Pakistan ve Katar’dan gelen askeri yetkililer ile basın mensupları izledi.
Şehit Teğmen Caner Gönyeli 2012 Arama Kurtarma Tatbikatı’nın St. Hilarion bölgesinde yer alan karadaki ilk safhası Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Mehmet Daysal’ın konuşmasıyla başladı.
Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı Özel Görev Kuvvet Komutanlığı Harekat ve Eğitim Kısım Amiri Piyade Binbaşı Oğuz Akgüre de tatbikatın safhaları hakkında bilgi verdi.
Tatbikat, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hava sahasında İzmir -Ercan hattında uçuşu planlı özel havayolu şirketine ait bir uçağın acil durum çağrısı yapması ve çağrının aynı zamanda Uydusal Arama ve Kurtarma Sistemi (SARSAT) sinyali üzerinden Ana Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi (AAKKM) tarafından alınması ve durumu Ercan Hava Arama Kurtarma Koordinasyon Merkezi’ne (Hv.AKKM) bildirmesiyle başladı.
Bunun üzerine KKTC Arama Kurtarma Teşkilatı faaliyete geçirilerek bir arama kurtarma ve ambulans helikopteri ve uygun Arama Kurtarma Birlikleri (AKBİR) sağlık personeli ve ambulans, itfaiyeden oluşan kara araçları ile bölgeye sevk edilerek arama kurtarma faaliyetine geçildi. Ayrıca TC Arama Kurtarma Teşkilatı’ndan da arama kurtarma faaliyetine destek talebinde bulunuldu.
Bunun üzerine TC Arama Kurtarma Teşkilatı da faaliyete geçerek arama kurtarma faaliyetine destek amacıyla bölgeye bir arama kurtarma uçağı ile helikopter sevk etti.
Daha sonra kaza yapan uçağın yerinin tespit edilmesinin ardından helikopterlerde görevli arama kurtarma ihtisaslı personel uçak enkazı yakınlarına indirilerek yaralıların tespiti ve helikopterler vasıtasıyla Lefkoşa Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ne taşınması sağlandı.
Ardından olay yerine ulaşan Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı doğal afetlerde arama ve kurtarma timi, Sağlık Bakanlığı, polis, itfaiye ve Sivil Savunma Teşkilat Başkanlığı ekipleri uçakta mahsur kalan kazazedeleri kurtararak yangını söndürdü.
Uçaktan kurtarılan yaralı kazazedeler Sağlık Bakanlığı ve Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığına bağlı ambulanslar ile Lefkoşa Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ne kaldırıldı.
Tatbikat, çevre emniyetinin alınması, olay yerine gelen kurtarma köpek timi tarafından bir yaralı kazazede bulunması ve bölgeye sevkedilen helikopter vasıtasıyla yaralının Lefkoşa Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’ne kaldırılmasıyla sona erdi.
Tatbikatın ardından devlet ve hükümet yetkilileri ile tatbikatı izleyen konuklar ve basın mensuplarına Beyaz Ev’de kokteyl verildi.
Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Mehmet Daysal tatbikatta yaptığı konuşmada, arama kurtarmanın genel tanımıyla denizde ve karada tehlike içindeki insanların ve araçların, su üstü vasıtaları, uçak, helikopterler ve bu maksatla teşkil edilmiş özel kurtarma timleri kullanılarak aranması ve kurtarılması olduğunu belirterek, zamanla yarış niteliği taşıdığını söyledi.
Arama kurtarma faaliyetlerinde profesyonelce yetişmiş personele, iyi bir organizasyona, birimler arasında yakın bir koordinasyon ile işbirliğine ihtiyaç duyulduğunu belirten Tümgeneral Daysal, sözkonusu faaliyetin 24 saat görev yapmayı gerektirdiğini kaydetti.
Tümgeneral Mehmet Daysal, arama kurtarma yetkisinin Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hava sahası ve kara sularında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin, Kıbrıs’ın kuzeyindeki uluslararası sular ve hava sahasında ise Türkiye Cumhuriyeti’nin sorumluluğunda olduğunu belirtti.
Şehit Teğmen Caner Gönyeli Arama Kurtarma Tatbikatı’nın kara ve deniz olmak üzere 2 safhada 3 senaryoya bağlı olarak icra edileceğini ifade eden Tümgeneral Daysal, dün St. Hilarion bölgesinde kara safhası, bugün ise Gazimağusa açıklarında deniz safhalarının icra edileceğini kaydetti.
Tümgeneral Daysal, tatbikat amacının arama kurtarma unsurlarının koordinasyon ve birlikte çalışma usullerini geliştirmek, insani yardım harekatı ve işbirliği konularında Türkiye’nin ve KKTC’nin imkan ve kabiliyetlerini denemek olduğunu vurguladı.
Daysal, tatbikatın dünkü bölümünde KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı’ndan havacılık birlik komutanlığı, özel görev kuvvet komutanlığı, polis genel müdürlüğü, itfaiye ve polis unsurlarıyla sağlık bakanlığı, SSTB ve TSK’dan bir arama kurtarma uçağı ile arama kurtarma helikopterlerinin yer aldığını söyledi.