Başbakan İrsen Küçük, Başbakanlık Denetleme Kurulu’nun geçmiş hükümet döneminde Kıb-Tek’te ihalesiz yaptırılan 5 adet trafo merkezi ile Skada hakkındaki raporunda çok ciddi tespitler yapıldığını ve ihalesiz yaptırılan trafo merkezlerinde devletin 3 milyon Euro üzerinde zarara uğratıldığını açıkladı.
Küçük, Kurulun tamamladığı dosyanın Savcılığa intikal ettirildiğini ifade ederek, Savcılığın bu ciddi olayı araştıracağını, çünkü olayın mahkeme sürecine gitmesi ve sonuçlanması durumunda hapislik cezalarının da gündeme geleceğini vurguladı.
Başbakan İrsen Küçük, bugün düzenlediği basın toplantısında Başbakanlık bünyesinde oluşturulan Başbakanlık Denetleme Kurulu’nun 1 yıllık çalışmalarını anlattı ve sonuçlandırdığı dosyaların raporları hakkında bilgi verdi.
Muzaffer Sevinç başkanlığındaki Kurulun şimdiye kadar tamamladığı raporlarda en ciddi bulguların geçmiş hükümet döneminde Kıb-Tek’in yaptırdığı trafo merkezleri ile skada hakkında olduğunu ifade eden Küçük, Kurulun araştırma yaptığı olayla ilgili Savcılığa sunduğu raporda yer alan tespitleri kamuoyu ile paylaştı.
Küçük, raporun Cuma günü Başbakanlığa sunulduğunu, kendilerinin de aynı gün raporu Savcılığa intikal ettirdiklerini belirterek, raporda ciddi bulgular olduğunu kaydetti.
Savcılığın da bu bulguları inceleyip araştırdıktan sonra bu konuda kesin sonuçların çıkacağını ifade eden Küçük, Denetleme Kurulunun tespitlerini kamuoyu ile başlıklar halinde paylaşmak istediğini ifade ederek, konuyla ilgili araştırmanın sadece ülke içinde değil Türkiye’de de yapıldığına işaret etti.
Türkiye’de TEAŞ ile çalışmalar ve araştırmalar yapıldığını, yapılan tespitlerde de Eylül 2005’te ihale edilerek başlatılan Kıb-Tek’e ait 66 kilovatlık 8 trafo merkezinden 5 tanesinin 132 kilovata uygun olarak yapılması için ihaleye çıkılmadan aynı şirketin neredeyse ihale bedeli kadar, yaklaşık 14 milyon TL’lik yeni bir proje yaptırıldığını ifade eden Küçük, diğer tespitleri şöyle sıraladı:
KIB-TEK İLE İLGİLİ CİDDİ TESPİTLER
“Teknecik-Girne 2., Çamlıbel ODTÜ ve Güneşköy Trafo Merkezlerinin ihaleye çıkılmadan çok yüksek fiyatlara yaptırılmasının, sorumlu durumdaki idarecilerin, Kıb-Tek Yönetim Kurulu ve Bakanlar Kurulu’nun icraatlarıyla gerçekleştirildiği ortaya çıkmıştır.
İhale yoluyla yapımına başlanan projeye ait tüm birim fiyatlar aradan kısa bir süre geçmesine rağmen ihalesiz yaptırılmasına imkan sağlanan projede yüzde 70 artırılmış ve şirketin fiyatlarda yaptığı tüm artışlar sorgusuz sualsiz kabul edilmiştir.
Trafo merkezlerinin yapımındaki elektrik malzemesiyle montaj ve inşaat birim fiyatlarındaki artış tamamen aynı nitelikteki işlerde ve her kalemde tamamen bir kat sayı gibi uygulanmıştır.
Trafo merkezi yapımında en büyük maliyet kalemlerinden olup ihalesiz yaptırılan bu projede 6 adet kullanılan oto trafo ve güç trafoları alış fiyatlarına kıyasla yaklaşık 2 buçuk milyon Euro farkla devlete fatura edilmiştir.
Dönemin Bakanlar Kurulu aldığı kararla, karar tarihinin yaklaşık 15 gün öncesindeki düşük kur kullanılarak proje bedelinin yüzde 60’ının Euro’ya dönüştürülmesi sağlanmıştır ancak dönüştürmede Türk Lirası’nın bilinerek ve isteyerek düşük kura bölünmesi şirket lehine herhangi bir işe bağlı olmadan yaklaşık 620 bin Euro alacak doğmuştur.
İhalesiz yaptırılan bu proje sonrasında, 2007-2008 döneminde Yenierenköy Lefkoşa Kalecik Bafra Geçitkale Trafo Merkezleri de aynı firmaya yaptırılmıştır. Ancak TC Enerji Bakanlığı’na bağlı TEAŞ tarafından 2007 yılında hazırlanan bir raporda, ihale yoluyla yaptırılan bu projede aynı şirketin keşif bedelini 175 üzerindeki teklifinin kabul edildiği ve bunun ihale şartnamesine konulan kısıtlayıcı maddeler nedeniyle diğer isteklerin ihale dışında bırakılmasıyla sağlandığı ayrıca Kıb-Tek tarafından hazırlanan keşif bedelinin sonradan firmanın teklifine uygun olarak değiştirildiği ortaya çıkmıştır.
Bu projeye ait sözleşme bedeli ise yaklaşık 30 milyon Türk Lirasıdır.
TEAŞ uzmanlarının söz konusu raporunda SKADA işinin yapılış şekli ve içeriği konusu da önemli bir şekilde eleştirilmiş ve yapılan araştırmada bu işin de ihaleye çıkılmadan dönemin Maliye Bakanı’nın talebi ve Bakanlar Kurulu kararıyla aynı şirkete yaklaşık 3.2 milyon Euroya yaptırılmıştır.”
TEŞEKKÜR
Başbakan İrsen Küçük, bahsettiği konuların tümünün raporda ekleriyle bulunduğunu, Savcılığa da sunulduğunu belirterek, Kurulun bu konuda yaptığı etkin çalışmalara teşekkür etti.
ZARAR
Küçük, konuşmasının ardından soruları yanıtladı. Raporun ortaya çıkmasının ardından, devletin elektrik konusunda ne kadar zarara uğratıldığının sorulması üzerine Küçük, raporun ortada olduğunu ve Savcılığın daha derin araştırmasıyla bunu ortaya çıkaracağını, ancak rapora bakıldığında kesin bir şey söylenememekle beraber devletin 3 milyon Euro zarara sokulduğunun görüldüğünü söyledi.
Başbakan Küçük, Kıbrıs Vakıflar Bankası’nda geri dönüşüolmayan kredilerle ilgili hazırlanan rapor konusunda sorulan bir soruya karşılık da, aynı konunun Kalkınma Bankası ve Kıbrıs Türk Kooperatif Merkez Bankası ile ilgili de gündeme gelebileceğini kaydetti.