UBP’li eski belediye başkanlarından Şemi Bora, “İyi işlerden olduğu gibi, kötü işlerden de belediye başkanı sorumludur. Bugünkü durumdan da sorumlu olan başkandır. Güven tazelemeye ihtiyacı vardır” dedi.
CTP’li eski belediye başkanlarından Kutlay Erk ise, yaşananlardan öncelikle Bulutoğluları’nın ve kendisine destek veren UBP’li meclis üyelerinin sorumlu olduğunu belirtirken, “Başkan bir an önce istifa ederek Lefkoşa’nın önünü açmalıdır” iddiasında bulundu.
Bora: Bütçe gözetilmedi
Lefkoşa Türk Belediyesi eski başkanlarından Şemi Bora sorularımızı şöyle yanıtladı:
SORU: Lefkoşa’nın yaşadıkları karşısında sizce sorumlular kimlerdir?
BORA: Daha önce de belirttiğim gibi, bu konuda çok çeşitli görüşler ortaya konulmaktadır. Kimileri belediye başkanını, kimileri hükümeti, kimileri belediye meclisini, kimileri örgütleri, kimileri BES’i suçlamaktadır.
Bilinmesi gereken en önemli husus, belediyelerin başkanlık sistemi ile yönetildiğidir. İyiden olduğu gibi kötüden de belediye başkanı sorumludur.
Başkanın eğitimi, yönetim becerileri, bilimsel yönetime yatkınlığı ve ekonomik akıl kullanma becerisi bu görev açısından son derece önemlidir. Bunu sadece Lefkoşa Belediye Başkanı için söylemiyorum. Sorumlu mevkide her yönetici için geçerlidir.
İcraatlar yapılırken bütçenin çok dikkatli gözetilmesi gerekir. Görünen o ki bütçe hiç gözetilmemiştir.
Parti yetkilileri ve örgütler istihdam için başkana adam gönderebilir, hatta baskı yapabilirler.
Bunların yanlış olduğu gerçek. Ancak istihdam edip etmemek başkana bağlıdır. Bütçesini iyi bilen ve bilimsel doğrularla hareket eden bir başkan bunu reddedebilir.
Benim zamanında da istihdam için talepler vardı. Ben bütçemin müsait olmadığını izah ederek, bu baskılara göğüs gerdim. Bu hareketim, seçimlerde çok oy kaybetmeme neden oldu.
Ancak belediye dimdik ayakta kaldı. Önemli olan benim koltuğumun sağlam olması değil, belediyenin sağlam ve güçlü durumda olmasıydı.
Aşırı istihdamlar yapıldı
Lefkoşa belediyesinde aşırı istihdam yapıldığını vurgulayan Şemi Bora şöyle devam etti:
“Aşırı istihdam gibi gereksiz harcamalar da bu duruma gelinmesinde etkendir. Borçlanarak 100’ün üzerinde binek aracı alınması doğru olmamıştır.
O araçların maliyeti var, kullanan personelin maaşları var, benzin parası var, tamir parası var, sigortası var, seyrüseferi var. Bu liste uzar gider. Her harcamanın bütçeye dayandırılması gerekir. Aksi halde bugünkü duruma gelinir. Belediye personel yasasında tavan bir memur sayısı belirtilir.
Bu sayı yıllar içinde ulaşılacak bir sayıdır. Çünkü her yıl yeni yasa yapılmaz ama siz ilk yıldan tüm sayı hakkını
doldurursanız işte o zaman dara düşersiniz.
Ayağını yorganına göre uzatmadan aşırı borçlanma da bir etken olmuştur. Saadet zinciri gibi, bugün borçlanayım dünü ödeyim, yarın borçlanır bugünü kapatırım zihniyeti hakim olmuştur. Bu yöntem gün gelir duvara toslar, nitekim tosladı.
SORU: Gelinen noktada sizce ne yapılmalıdır?
BORA: Elimde son yılların bütçeleri ve aylık hesap cetvelleri olmadığı için size bilimsel öneriler getirmem zor. Ancak yazılı ve görsel basından takip ettiklerim bazı öneriler yapmama yardımcı olabilir. Öncelikle çalışanların maaşlarının ödenebilmesi için kaynak yaratılmalıdır. İşe gelmeden maaş alanların derhal durdurulması gerekir.
Ben çalışan hiç kimsenin ekmek parasının kesilmesi taraftarı değilim ama ‘çalışan’ dedim. Çalışmayan,
ay başları maaş almaya gelenlerin yükünün de bütçeye bindirilmesini tasvip edemem. Bu yük Lefkoşalının faturalarına yansıyor. Gereksiz harcamalara derhal son verilmelidir. Belediyede aşırı istihdam varken bazı işleri, kişilerden hizmet satın alma adı altında ihale yaratılmasına son verilmelidir.
Acil ihtiyaç olmayan binek arabalarının elden çıkarılması, hem küçük de olsa bir kaynak yaratır, hem de tasarruf sağlar. Aylık hesap cetvelleri incelendiğinde daha birçok tasarruf önlemi bulunacağına inanıyorum.
Personelin verimli çalışması gerekir. İşe gelmeden maaş alanlar olduğu gibi işe gelip de saatin dolmasını bekleyen, yani hemen hemen hiçbir iş yapmayan personele de etkin görevler verilmesi gerekir. Bu durumda olmaları onların suçu değildir.
Harcamaların belirli bir dönem için durdurulması şarttır. Belediyenin bugünkü durumu göz önüne alındığında, durum düzelene kadar bütçeden yapılacak harcamaların çok dikkatli ve sadece elzem kalemlerde yapılması, hatta yine belirli bir süre yatırımların durdurulması da düşünülebilir. Acil tamiratlar ve bakım harcamalar, bunun dışındadır. Tabii ki bütçe dışından yardım bulunabilirse o zaman yatırım yapılabilir. Basına da görev düşüyor.
Basın da ikaz edici olmalıdır. Böylece belediye de takip edildiğini anlar ve aşırı ve gereksiz harcamalarında daha dikkatli olur. Gereksiz methiye düzmelerin sonucunu hep birlikte yaşıyoruz. Menfaatler ve reklam gelirleri bu konuda etken olmamalıdır.
Belediye başkanının güven tazelemesi gerekmektedir. Sayın Bulutoğluları’nın şahsıyla ilgili hiçbir sorunum yoktur. Benim söylediklerim tatamen icraatlarla ilgilidir. Belediyenin kurtulması için kaynak yaratılması ve kullandırılması mevcut yapıyla zor görünmektedir. Bir güven eksikliği ayan beyan ortadadır. Belediyenin ve çözümün önünü açmak açısından başkanın bir güven tazelemeye ihtiyacı vardır. Bu kendisi için de daha iyi olacaktır. Çünkü görünen o ki bundan sonrası daha meşakkatli ve daha zor geçecektir.
SORU: Bugün başkanlık koltuğunda siz olsaydınız ne yapardınız?
BORA: Başkan ben olsaydım bu durumlarla karşılaşmazdık. “Başkanın yerinde siz olsaydınız ne yapardınız?” şeklinde sorarsanız, daha önce belirttiğim gibi hem güven tazelemek hem de belediyenin önünü açmak için istifa ederdim.
Erk: Üç sorumlu var
Lefkoşa Türk Belediyesi eski başkanlarından Kutlay Erk de yaşananların sorumluluğunu 3 ayrı makama yükledi. Erk şöyle dedi:
“Lefkoşa’nın şu anda yaşadığı sorunlar karşısında üç sorumlu vardır. Birinci derecede sorumlu Cemal Bulutoğluları ile ona sorgusuz sualsiz destek veren yandaş belediye meclis üyeleridir. İkinci derecede sorumlu bugünkü hükümettir. Üçüncü derecede sorumlu ise bugünkü cumhurbaşkanıdır.
SORU: Gelinen noktada sizce ne yapılmalıdır?
ERK: Bence bir an önce Cemal Bulutoğluları görevinden istifa edip Lefkoşa Türk Belediyesi’nin ve Lefkoşa’nın önünü açmalıdır.
SORU: Bugün başkan siz olsaydınız ne yapardınız?
ERK: Ben başkan olduğumda böyle bir durumlar yaşanmadı ki böyle bir durumda ne yaşayacağımı söyleyim. Ben başkan olsaydım bunlar hiç yaşanmayacaktı.