“Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Su Temini ve Yönetimine İlişkin Hükümetler Arası Anlaşma” Ankara’da Çankaya Köşkü’nde imzalandı. Anlaşmaya, Başbakan Ömer Kalyoncu ile Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu imza koydu.
İmza töreninde ve basın toplantısında Dışişleri Bakanı Emine Çolak; Bayındırlık, Çevre ve Kültür Bakanı Kutlu Evren; Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Erkut Şahali; Türkiye’nin Kıbrıs İşlerinden de Sorumlu Başbakan Yardımcısı Tuğrul Türkeş, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ile öteki yetkililer de hazır bulundu.
Başbakan Kalyoncu ile Davutoğlu, imza töreninin ardından ortak basın toplantısı da düzenledi.
Türkiye Başbakanı Davutoğlu bsın toplantıısında , Asrın Projesi’nin dünyada ender ve bu anlamda ilk deniz aşırı proje olduğunu; Yavruvatanla Ananavatanı birbirine bağlandığını ifade etti.
Ahmet Davutoğlu, asırlarca aynı kaderi paylaştıkları su gibi aziz KKTC’ye Torosların suyunu gönderdiklerini belirtti. “Asrın projesiyle hem KKTC’ye, Türkiye’nin ana sütü gibi helal suyunu gönderiyoruz hem stratejik bir hamle yapıyoruz” diyen Davutoğlu, dünyada su kaynaklarının sınırlı olduğunu ve Anadolu suyunun stratejik öneme sahip olduğunu vurguladı.
Türkiye Başbakanı Davutoğlu, Kıbrıs’ta bir barış olursa suyun öneminin daha da artacağını, Türkiye ile Kıbrıs arasında kurulan hattın, iki ülkeyi birbirine bağlama yanında, Kıbrıs’ın geleceği ve çözüm süreci anlamında yapılmış bir hamle olacağını söyledi.
Davutoğlu “İnşallah bu suyla içme suyla birlikte bütün soydaşlarımızın içme suyu meselesinin hallolması yanında Kıbrıs’ın bereketli toprakları daha bereketli olacak” dedi.
Davutoğlu toplantıda, Başbakan Kalyoncuyla, müzakerelerde gelinen son aşamayı e gözden geçirdiklerini, yapılan çalışmaları değerlendirdiklerini; bazı yasama faaliyetleri hakkında bilgi alarak kanaatlerini paylaştıklarını belirtti.
Davutoğlu, KKTC’nin kendi ayakları üzerinde, kurumsallaşmış yapıya kavuşmasının Türkiye için önemli olduğunu vurgulayarak çözüm olsun olmasın bunun önem taşıdığını söyledi. Başbakan Davutoğlu, KKTC’nin bir çözümde kurucu devlet olarak varlığını devam ettireceğini, ya da dünyada saygın ve tanınmış bir devlet olarak kendi yoluna devam edeceğini kaydetti.
Türkiye’nin her zaman, hangi şartlarda olursa olsun Kıbrıslı kardeşlerinin yanında olduğunu vurgulayan Türkiye Başbakanı Davutoğlu, “Su projesinde olduğu gibi olmazı olur kılan projelerle desteğimize ve KKTC’deki soydaşlarımızın huzur güven içinde yaşaması için bundan sonra da ne gerekirse yapmaya devam edeceğiz” diye konuştu.
Başbakan Ömer Kalyoncu da konuşmasında, misafirperverlik ve yakın ilgi yanında su projesinin hayata geçmesinde fikri ve emeği olan herkese teşekkür etti.
Kalyoncu suyun KKTC için önemine değindi. Yeraltı kaynaklarında sıkıntılar yaşayan ülke için Türkiye’den gelen suyun önemini vurgulayan ve “bizim için ab-ı hayattır” diyen Başbakan Kalyoncu, suyun iki ülke ilişkilerinde yeni dönem açmasını, ekonomik ilişkiler yanında barış, istikrar ve karşılıklı yarar işlevi görmesini diledi.
Kalyoncu, Kıbrıs’ta barış ve kalıcı çözüm arayışlarında önemli mesafeler kat edilen bir dönemde bulunulduğunu bu anlamada su projesinin kurulacak federal cumhuriyette Kıbrıs Türk tarafı açısından da hayati değer taşıdığını söyledi.
“Suyun barış ve yakınlaşma doğrultusunda kullanılması gerektiği” inançlarını vurgulayan Başbakan Kalyoncu, iki toplum arasındaki görüşmelerin ilerlediği hassas bir dönemde TC ile KKTC arasındaki ilişkilerin olumlu seyretmesinin de büyük önem arz ettiğini kaydetti.
Kalyoncu gelinen aşamada artıkm suyun bereketinden yararlanılması gerektiğini belirtti. Suyun adaya taşınması, yönetilmesi ve işletilmesi bakımından gerek kendilerinin, gerekse TC tarafının taşıdığı bazı endişelerin anlaşmanın imzalanmasında biraz zaman kaybettirse de bugün bu anlaşmanın imzalandığını söyleyen Kalyoncu, “Artık suyun bereketinden yararlanma zamanı gelmiş bulunmaktadır” dedi.
Türkiye Başbakanı Ahmet Davutoğlu ve Başbakan Kalyoncu, bir soru üzerine AKEL’in “Türkiye’yle bir anlaşma bizi bağlamaz, böyle bir anlaşmayı ancak federal bir Kıbrıs Cumhuriyeti imzalayabilir” yönündeki açıklamasını da yorumladı. Davutoğlu, “Zaten bizim tanımadığımız bir ülkenin yorumu da bizi bağlamaz, böyle demek icap eder, bu zihniyeti yansıtır” dedi.
Bu tavrın, olumlu da olsa hiçbir adımı benimsemediklerinin gösterdiğine dikkat çeken Ahmet Davutoğlu, “Biz Kıbrıs adasının bütününe su götürüyoruz. KKTC’ye biz her şeyimizi vermeye hazırız. Hiç kimsenin tereddütü olmasın. Bu herhangi bir ülkenin diğer ülkeye yardımı gibi de telakki edilmez bizim tarafımızdan. Onun için ana sütleri gibi ak ve helal Anadolu suyu gidiyor dedim. Şehit kanına da gönderme yaptım” ifadelerini kullandı.
Başbakan Davutoğlu, “Biz bu kadar olumlu dil kullanırken karşı taraf bu anlaşma bizi bağlamaz diyor. Bağlasa ne olur, bağlamasa ne olur. Bu su oraya gitti mi gitti, anlaşma imzalandı mı imzalandı. Bu anlaşmayla KKTC’deki her soydaşımız bu sudan istifade edecek mi edecek. E onları da bağlamayıversin, bu kadar dert etmeye gerek yok. Ama zihniyeti yansıttığı için önemli. İşte bu zihniyet nedeniyle Kıbrıs’ta barışa ulaşılamıyor. Yani olumlu bir adımı bile engellemeye, kötülemeye, yok saymaya dönük tavır barışı engelliyor.”dedi.
Başbakan Ömer Kalyoncu da aynı soruyu yanıtlarken, Kıbrıs’ın güneyinin ve kuzeyinin de yaptığı anlaşmalarına federal cumhuriyet oluşturulurken bir bir alt alta yazılacağını ve geçerli olacağını belirterek, AKEL’in bu konudaki açıklamayı yaparken bunu unuttuğunu söyledi.