30 Haziran 2012 tarihine kadar bankaya müracaat eden ve katsayı uygulamasından yararlanan bir vatandaş, yine borcunu ödemezse, bu kez eski mahkeme hükümleri devreye girecek.
Borç yeniden eskiden olduğu gibi 100 misline çıkabilecek. Ardından da “icra satış işlemi” üç ay içerisinde tamamlanacak. Vatandaş, bankayla anlaşmış olduğu yeni hükümlere uymak zorunda.
Bileşik faiz kaldırılmıyor
Yasada vatandaşın lehine görülen madde özetle “borcun kaça mal olacağını” vatandaş banka ile hazırlanan borç senedinde görecek. Geçmiş dönemde en çok tartışılan konulardan birisi durumundaki, “3 ayda bir bileşik faiz” uygulaması, yeni dönemde de devam edecek. Ancak, vatandaş bankadan borç alırken, ödeme yapmadığı takdirde hangi faiz oranları ile yüzleşeceğini ve bileşik faizle bunun ne olacağını bilecek.
Tasarıda kullanılan cümle aynen şöyle: “Kredi kartları haricinde bir borç hesabına yılda azami dört defadan fazla faiz kapitalizesi yapılamaz.”
Vatandaş bilgilendirilecek
Tasarının “bankaların ve kredi sağlayıcıların yükümlülüğü” kısmında da vatandaşın lehine düzenlemeler var.
Buna göre, bankalar kredi kullandırdıkları vatandaşa özel olarak kullandıkları krediye uygulanacak faiz oranı, faiz oranının hesaplanma yöntemi, faizin tahsil edileceği tarih gibi konuları bildirmek zorunda. Toplam kredinin kaça mal olacağı ve yıllık maliyet oranının ne olacağı da vatandaşa verilecek bilgiler arasında yer almak zorunda. Kredi sözleşme süresi de anlaşma içerisinde yer almak zorunda.
Yetki, Merkez Bankası’nın
Vatandaşların anlaşmanın ardından, belirlenen sürede borcunu ödememesi halinde krediler “temerrüt” durumuna düşmüş sayılacak. Bu tür kredilerle ilgili faiz oranını ise Merkez Bankası belirleyecek. Merkez Bankası’nın bu konuda alacağı karar da Resmi Gazete’de yayımlanacak.
Belirlemezse üç katı…
Bu noktada Merkez Bankası temerrüt faizini belirlemezse, yeni senet ile birlikte borcunu ödemeyen vatandaşlara Merkez Bankası’nın açıkladığı ticari reeskont faiz oranlarının TL kredilerde 3, döviz kredilerde ise 5 katını geçemeyecek. Yani Merkez Bankası oran belirlemezse, konu davaya gittiği takdirde, mahkemelerin uygulayacağı faiz belirlenmiş oluyor.
Ödenmemiş kredi kartı borçlarına uygulanacak faizler konusunda da yetki tamamen Merkez Bankası’na verilmiş olacak. Alınan kredi donuk alacak haline gelene dek, sözleşmede belirlenen faizler uygulanacak. Donuk alacak haline gelindiği takdirde ise, borç davaya verilirse, donuk haline geldiği tarihle davaya verilebilecek.
Borçlu cari hesaplarda, limit üstü verilen kredilere ise sözleşmede yazan krediye uygulanan faiz uygulanacak.