Ekonomisi iflas eden ve Avrupa Birliği’nden 17 milyar Euro isteyen Rum Yönetimi, tarihte benzeri görülmemiş şartlara boyun eğmek zorunda kaldı. Euro Grubu’na bağlı Ekonomi Bakanlarının, yaklaşık 10 saat süren ve dün sabahın erken saatlerinde sonuçlanan toplantısında, Güney Kıbrıs’a 10 milyar Euro yardım verilmesi kararlaştırılırken, geri kalan miktarın ‘Servet vergisi ile’ tamamlanması kararlaştırıldı. Rum halkının yanı sıra mevduat sahibi yabancılarda şok etkisi yaratan bu karar gereğince, Güney Kıbrıs’taki bankalarda 100 bin Euro’nun üzerinde parası bulunanlardan yüzde 9,9 oranında pay alınacak. Bu durumda 100 bin Euro’luk mevduat 90 bin Euro’ya, bir milyon Euro’luk mevduat ise 900 bin Euro’ya düşmüş olacak. Rum bankalarında mevduatı bulunan Kıbrıslı Türklerin parası da bir miktar erimiş olacak.
Mevduatların bir kısmına el koyma kararı, 100 bin Euro’nun altındaki hesapları da kapsayacak. Buna göre, 100 bin Euro’nun altında mevduatı olanlardan yüzde 6,75 oranında kesinti yapılacak.
Mevduat sahipleri yandı
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Maliye Bakanı Mihalis Sarris, Euro Bölgesi Maliye Bakanları toplantısının ardından basına yaptığı açıklamada, “Özellikle (mevduat sahibi) halkın dahil edilmesi nedeniyle hoş bir sonuç değil. Fakat diğer ihtimallere göre en az külfetli olan buydu” dedi.
Sarris, tüm mevduat sahiplerine tek seferliğine uygulanacak vergi nedeniyle, Rum kesiminden daha fazla sermaye kaçmayacağını savundu.
IMF’nin katı tutumu nedeniyle sıkı müzakerelerin yapıldığını söyleyen Sarris, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in de siyasi düzeyde Avrupalı liderlerle temaslarda bulunduğuna dikkat çekti. Sarris, sağlanan anlaşmanın, düzensiz bir iflas ve bankacılık sektörünün çökmesinden kaçınılarak ekonomiye yönelik güveni iade ettiğini söyledi.
IMF Başkanı Christine Lagarde da, Euro Bölgesi’nin Rum Kesimini kurtarma planının “sürdürülebilir” olduğunu ve buna katkı yapmayı değerlendireceklerini söyledi.
Sadece Güney Kıbrıs için
AB Komisyonu’nun Ekonomik ve Parasal İşlerden Sorumlu Başkan Yardımcısı Olli Rehn ise, kurtarma operasyonlarında mevduat sahiplerinin vergilendirilmesinin başka ülkeler için düşünülmediğini vurguladı.
Rum yönetimi, kurtarma paketi karşılığında yüzde 10 olarak uyguladığı kurumsal vergileri yüzde 12,5’e yükseltmeyi, kamu varlıklarını özelleştirmeyi, kara parayla mücadeleyi ve bankacılık sektörünü küçülterek yeniden yapılandırmayı kabul etti.
Stopaj vergisi artırılacak
Rum haber kaynaklarına göre, Güney Kıbrıs, anlaşma temelinde, bankaların sermayelendirilmesi ve düzenlenmesi, şirketler vergisinin ve sermaye gelirleri üzerindeki stopaj vergisinin artırılmasının da dahil olduğu kendi kaynaklarını harekete geçirerek ek tedbirler alacak.
Euro Grubu, varılan anlaşmanın ardından yaptığı açıklamada, Güney Kıbrıs ve Rusya arasında finans katkısına ilişkin bir anlaşma beklediklerini belirtti.
Euro Grubu, 2020 yılında gayrı safi yurt içi hasılanın yüzde 100’e varmasını öngören Güney Kıbrıs’ın kamu borcunun sürdürülebilir düzeyde muhafaza edileceğini de ifade etti.
Rum haber kaynakları Euro Grubu’nun, Avrupa Destek Mekanizması Yönetim Kurulu’ndan, ekonomik desteğe ilişkin öneriyi Nisan ayının ikinci yarısında resmen onaylamasını da beklediğini belirttiler.
Güney Kıbrıs makamlarıyla varılan siyasi anlaşmadan dolayı duyduğu memnuniyeti dile getiren Euro Grubu, Rum makamların özelleştirme konusundaki çabaların hızlandırılması taahhüdünü de memnunlukla karşıladıklarını belirtti.