Mutfak Masrafları yüzde 280 oranında arttı

Özellikle 2011 yılında hızlanan fiyat artışları, hükümetin bazı gıda maddelerinin fon oranlarında yaptığı indirimlerle karşılanmak istense de, bu önlem TL’nin döviz karşındaki hızlı değer kaybına takılınca, beklenen ucuzlama sağlanamadı.

KIBRIS’ın yaptığı hesaplamalara göre, 2005 yılına göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenebilmesi için mutfağa yaptığı harcama bin 178 lira 130 kuruş arttı.

2005 yılında 420 TL’lik mutfak masrafı, altı yıllık zaman dilimi içinde meydana gelen zamlarla bin 598.130 TL’ye yükselirken, mutfak harcamalarının yüzde 280 oranında artmasına neden oldu.

Vatandaşlar bir yandan sürekli artan fiyatların, bir yandan da marketten, markete değişen etiketlerin, denetimsizlik ve fırsatçılığın aile bütçesini erittiğini belirterek, artık sadece çok acil ihtiyaçları dışında alışveriş yapmadıklarını ve bütün paranın mutfağa gittiğini vurguladılar.

Bin 598.130 TL’lik aylık mutfak masrafını değerlendiren ekonomi çevreleri, bu miktarın sadece sağlıklı yaşamak için yapılması gereken harcama olduğuna dikkat çekerek, diğer mecburi harcamaların hesaplanmadığına işaret ediyor.

Ödenmesi gereken taksitler, vergiler, elektrik ve su paralarının da hesaba katılmasıyla mecburi masrafların daha da artacağını vurgulayan ekonomistler, şu yorumu yapıyor:

“Dört kişilik bir ailede iki kişinin asgari ücretle çalıştığı ve asgari ücretin de bin 200 TL civarında olduğu göz önüne alınırsa, bir aile nasıl geçinecek. Buna giyim ve eğitim harcamalarının yanında diğer ihtiyaçlar için gerekli paranın da eklenmesiyle dar gelirli vatandaşların ay sonunu getirebilmesi için mucize yaratması gerekiyor. Dar gelirlilerin eline geçen ücret ve sadece mutfak için her ay belirli bir artış meydana geldiği düşünüldüğünde, bu kesimdeki bir ailenin içine düştüğü sıkıntının boyutları kendiliğinden ortaya çıkıyor.”

En fazla şeker ve kahve arttı

2005 yılından bugüne kadar en fazla artış temel gıda maddelerinden şeker ile en fazla tükettiğimiz kahvede görüldü.
2005’te kilosu 64 kuruştan satılan şeker altı yılda yüzde 363 oranında artarak 3.95 TL’ye yükseldi. Bir paket kahve 90 kuruş iken bugün yüzde 261 artış göstererek 3.25’e çıktı. Bir paket margarini 2005 yılında 1.72 TL’ye satın alan vatandaş bugün yüzde 243 artışla 5.90 TL’den satın alabiliyor.
Temel tüketim maddeleri arasında yer alan yoğurt altı yıl önce 1.75 TL’den satılırken, bugün yüzde 150 artışla 4.37 TL’den evlere götürülüyor.

Eylül 2005 – Kasım 2011, 6 yıllık döneminde, dört kişilik bir ailenin mutfak harcaması şöyle:

Cins  Miktar  2005 fiyatı  Toplam  2011 fiyatı  Toplam  Fark  Değişim (%)
Ekmek  60  0.50  30  0.85  51  21  42
Un  4 pk.  1.40  5.6  3.25  13  7.4  132
Süt  20 lt.  1.3  26  2.10  42  16  61.5
Yoğurt  15 pk.  1.75  26.25  4.37  65.55  39.3  149.71
Hellim  3 kg.  7.3  21.9  14.90  44.7  22.8  51  104
Yumurta  2 dz.  4.2  4.4  4.1  8.2  3.8  86.3
Pirinç  4 kg.  2.08  8.32  4.20  16.8  8.48  101.9
Bulgur  2 kg.  1.93  3.86  2.20 4.4  0.54  13.9
Fasulye  3 kg.  2.32  6.96  4.30  12.9  5.94  85.3
Mercimek  2 kg.  1.66  3.32  3.90  7.80  4.48  134.9
Börülce  1kg.  2.42  2.42  3.20  3.20  0.78  32.2
Margarin  6 pk.  1.72  10.32  5.90  35.4  25.08  243
Zeytin  2 pk.  5.48  10.6  10.70  21.4  10.8  101.8
Salça  2 kutu  2.98  5.96  5.95  11.9  5.94  99.6
Ayçiçek yağı  5 kg.  9.39  9.39  23.10  23.10  13.71  146
Makarna  5 pk.  0.57  2.85  1.38  6.9  4.05  142
Çay  3 pk.  7.26  21.78  12.80  38.4  16.62  76.3
Şeker  4 kg.  0.64  2.56  3.95  15.8  13.24  9.29  362.8
Temizlik malz. (Çeşitli)  35  35  350  350  -  -
Tuz  2 pk.  1.00  2.00  2.25  4.5  2.5  125
Kahve  7 pk.  0.90  6.3  3.25  22.75  16.45  261
Kıyma  4 kg.  15  60  29.90  119.6  59.6  19.9
Piliç  4 kg.  3.63  14.52  8.80  35.2  20.68  142
Patates  8 kg.  0.53  4.24  0.95  7.6  3.36  79
Soğan  3 kg.  0.42  1.26  0.65  1.95  0.69  54.7
Sebze (ort).  40  -  300  -  -  -
Meyve (ort).  40  -  300  -  -  -
Tüp gaz  1 ad.  14  -  34.5  -  20.5  146
----------------------------------------------------------------------------------------------
Toplam:  -  420.00  -  1,598.130  1,178.130  280